Głównymi celami po amputacji kończyny jest poprawa ogólnej kondycji fizycznej, osiągniecie prawidłowego zakresu ruchów w stawach oraz wypracowanie kikuta o odpowiednim kształcie. To właśnie sprawia, że pacjent może w pełni wykorzystywać swoją protezę, co pozwoli mu bezpiecznie wrócić do samodzielności. Podpowiadamy, jak pacjenci powinni prawidłowo pielęgnować i hartować kikut.
Kikut – część kończyny po amputacji
Amputacja to bardzo poważna operacja, wskutek której pacjent traci daną część ciała. Kikut jest fragmentem wytwarzającym się po tym zabiegu. Stanowi ten element kończyny, który po zaprotezowaniu bezpośrednio przylega do leja protezowego. Oznacza to, że właśnie jego kondycja oraz wygląd wpłyną na skuteczność wykorzystywania protezy kończyn.
Pielęgnacja kikuta
Dbanie o higienę kikuta to bardzo ważny element przygotowania kończyny do zaprotezowania. Powinno się go regularnie myć, minimum raz dziennie dopiero w momencie wygojenia rany. Oczywiście ważna jest również konsultacja z lekarzem, który pomoże stwierdzić, czy to już właściwy moment. Kikut należy myć ciepłą wodą, używając naturalnych środków. Pamiętaj, by dokładnie wypłukać skórę, a następnie wysuszyć ją bawełnianym ręcznikiem.
Warto przypomnieć, że kikuta nie wolno trzymać w wodzie zbyt długo, bowiem skóra mogłaby się za bardzo zmiękczyć, co wpływa na podatność na uszkodzenia. Sposobem na zapobieganie otarciom jest stosowanie maści z witaminą A i E.
Bandażowanie kikuta
Kompresje wykonuje się w celu wstępnego uformowania kikuta pod zaopatrzenie ortopedyczne. Bandażowanie pomaga również zapobiec zakrzepicy poprzez doprowadzenie do właściwego krążenia krwi i limfy. Dodatkowo ochrania skórę i zmniejsza wrażliwość kikuta.
Do wykonania kompresji wykorzystuje się specjalistyczny bandaż kompresyjny. Ważne, by rozpocząć tę czynność, dopiero gdy rana pooperacyjna w pełni się zagoi. Nie warto zbyt szybko pędzić do przodu – pamiętaj, że Twoja kończyna potrzebuje czasu, by wrócić do sprawności, a proces rekonwalescencji u każdego pacjenta jest sprawą indywidualną. Nie patrz więc na innych, tylko skup się na własnym ciele i wsłuchaj się w nie. Ono samo ustali rytm pracy.
Bandażując kikut, staraj się dążyć do uzyskania kształtu walca lub zwężonego w dół stożka. Pomocna w tym celu jest również terapia ułożeniowa oraz wykonywanie odpowiednich ćwiczeń.
Sposoby bandażowania kikuta uda oraz podudzia wraz z rysunkami znajdziesz w naszym poradniku dla pacjenta, który znajdziesz tutaj.
Jak prawidłowo hartować kikut?
Hartowanie to nic innego jak ugniatanie, dotykanie czy oklepywanie kikuta, które rozpoczyna się już w momencie wygojenia rany pooperacyjnej. Celem tych zabiegów jest przygotowanie kończyny do warunków, jakie panują w leju protezowym. Wykonywanie regularnie tych czynności zmniejsza wrażliwość skóry i tkanek kikuta na dotyk oraz inne czynniki mechaniczne.
Do masażu kikuta warto wykorzystywać przedmioty o różnej strukturze np. miękkie ściereczki czy szorstki ręcznik. Można również zakupić w sklepie medycznym specjalne piłeczki z kolcami. Hartowanie kikuta należy wykonywać codziennie, pamiętając o stopniowym zwiększaniu intensywności wszystkich czynności.
Podsumowując, pielęgnacja, bandażowanie oraz hartowanie kikuta to czynności, które są niezbędne dla prawidłowego przygotowania kończyny do zaprotezowania. Regularne wykonywanie tych czynności sprawi, że szybciej będziesz mógł rozpocząć swoją przygodę z protezą, co wpłynie na Twoją samodzielność i komfort funkcjonowania. Jeśli potrzebujesz więcej wskazówek, sprawdź nasz kanał na Youtube!